Hram svih bogova ili Panteon i dan-danas, posle skoro 2.000 godina otkako je sagrađen, svojom lepotom i monumentalnošću oduzima dah.
Neverovatan dizajn, proporcije, elegancija i harmonija ove velelepne građevine svakako ukazuju koliko je Rimska imperija bila moćna. Kada ga je prvi put video, Mikelanđelo je pomislio da su Panteon sagradili anđeli, a ne ljudi.
Ovo su 8 najzanimljivijih činjenica o Panteonu koje možda niste znali:
1. Ime hrama
Reč panteon u grčkom jeziku znači „poštovanje svih bogova“. Panteon je prvobitno i sagrađen kao hram svih bogova.
2. Jedina netaknuta građevina iz antičkog Rima
Pravo je čudo kako je Panteon uspeo da preživi sve te napade varvara koji su sve druge spomenike srušili do temelja. Činjenica da je 609. godine posle Hrista Panteon postao crkva igra veliku ulogu, kao i njegova čvrsta struktura koja je svakako bila neuobičajena za tadašnje zgrade. Ono što je poznato jeste da je napravljen od materijala koji jako liči na beton, a koji tadašnji graditelji nisu poznavali. Bilo kako bilo, Panteon je jedina građevina koja je iz tog perioda u potpunosti ostala netaknuta i uspela da odoli zubu vremena.
3. Nepoznato je koliko je građevina stara
Prema legendi, Panteon je sagrađen na istom mestu na kojem je Romulus, mitološki osnivač Rima uzdigao u raj. Mnogi istoričari tvrde da je prvi Panteon sagradio imperator Augustus 27. godine pre Hrista koji je potom izgoreo za vreme velikog požara koji se desio 80. godine posle Hrista i obnovljen od strane imperatora Domitijana. U hram je 110. godine udario grom koji ga je spržio do temelja.
Panteon kakav danas poznajemo sagradio je imperator Hadrijan 120. godine koji je voleo arhitekturu i koji je i sam uz pomoć dvojice grčkih arhitekata Apolodorusa i Damaskusa učestvovao u konstrukciji hrama.
4. Impresivna kupola
Impresivna kupola jedan je od najfascinantnijih delova građevine koja na samom vrhu ima otvor koji još nazivaju i oko Panteona. Kupola već punih 1300 godina važi za najveću na svetu, a i dan-danas važi za najširu kupolu koja nema potporu. Njen prečnik iznosi 43.30 metara i u savršenoj je proporciji sa građevinom, jer je razdaljina od poda do vrha kupole ista koliko i njen prečnik.
5. Unutrašnjost
Unutrašnjost hrama cilindričnog je oblika i natkriven je polusferom, a jedini otvor u celoj građevini je onaj na vrhu kupole. Unutar samog Panteona se nalaze grobovi velikih umetnika poput Rafaela kao i druge ličnosti od značaja za italijansku kulturu. Mermerni pod geometrijskih šara datira još iz antičkog Rima.
6. Stubovi
Temelji hrama su poduprti uz pomoć 16 stubova korintskog stila koji svaki za sebe teži 60 tona. Dugački su 11.8 metara i doneti su čak iz Egipta. Stubove su od kamenoloma koji je od reke udaljen oko 100 km vukli na drvenim sankama, da bi ih potom na drvenim splavovima tokom plime u proleće dopremili do Mediteranskog mora i luke Ostia.
7. Svetlosni efekti
Zraci popodnevnog sunca se 21. aprila reflektuju na metalnoj šipci iznad ulaza i na taj način obasjavaju ceo prednji plato svetlošću. Rimljani slave taj datum kao dan osnivanja grada.
8. Od paganskog hrama do crkve
Panteon je 609. godine bio paganski hram koji je tek kasnije pretvoren u crkvu zbog čega nije srušen u srednjem veku. Danas je ova građevina crkva po imenu sveta Marija i svi mučenici, ali je svi zovu Panteon.
(nationalgeographic.rs)
