Neobično trsteničko utvrđenje iz šestog veka tek treba da postane ozbiljno arheološko nalazište. Malo se zna da je posle Kosovskog boja upravo Grabovac bio prestonica Srbije.
TRSTENIK – Iako će Jerinin grad za turiste biti otvoren tek uoči Vidovdana, a istraživanja ovog još misterioznog lokaliteta iz 6. veka biće nastavljena u septembru, zainteresovani već sada, u Kući Simića, mogu da pogledaju dosadašnje rezultate arheoloških ispitivanja, iz 2010, koja su donela značajna otkrića.
– U međuvremenu, već za desetak dana, počinjemo sanaciju zida tvrđave, koji je oštećen tokom snežnog nevremena ove zime – kaže Aleksandar Kandić, predsednik udruženja „Jerinin grad“. – Nažalost, lokalitet se nalazio na samo deset kilometara od središta zemljotresa koji je pre dve godine pogodio Kraljevo, tako da su zidine dodatno oštećene.
Inače, Jerinin grad praktično je zaživeo tek 2009, osnivanjem istoimenog udruženja, koje je na akciju pokrenulo stručnjake Zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva, Narodnog muzeja u Kruševcu, opštine Trstenik, Ministarstva kulture… Ali više od impozantne arhitekture koja je čak tri puta veća od Koznika, a dva puta od Magliča – srednjovekovno utvrđenje smešteno u ataru sela Grabovac, na visini do 300 metara i površini od jednog hektara, sa oko 350 metara sačuvanih zidova – znale privlači istorija.
– Malo je poznato da je, od 1389. do 1393, kada je kneginja Milica vodila Srbiju, sve dok Stefan Lazarević nije postao punoletan, upravo Grabovac bio prestonica Srbije, a slobodan je bio sve do pada despotovine – ukazuje Kandić, dok Ljubiša Vasiljević, direktor Narodnog muzeja, podseća na procene da je najstarija fortifikacija na Grabovcu podigunuta još u 6. veku, za vreme vladavine vizantijskog cara Justinijana Prvog.
Zbog svega toga, na društvenim mrežama, udruženje „Jerinin grad“ prati oko 1.200 poštovalaca. Aktivisti su već izradili i veliki broj srednjovekovnih kostima i oružja, pa za Vidovdan planiraju prvi srpski Svibor i okupljanje srodnih udruženja koja brinu o nasleđu. U planu je i predstava o Jerininom gradu – u saradnji sa trsteničkim pozorištem.
LOKALITET
TOKOM prve arheološke kampanje u Jerininom gradu, koja je 2010. trajala 20 dana, pronađeni su vredni komadi oružja, te potkovice, srebrni novac iz vremena Vuka Brankovića, keramički predmeti. Arheolozi su, tada, ispitali manje od jednog procenta lokaliteta, pa na jesen – u nastavku istraživanja – tek treba očekivati pravo blago.
Izvor ‚‚ Večernje NOVOSTI „
